Фәрит Мөхәммәтшин: Халыкларның күп төрлелеге – республикабызның милли байлыгы

Бүген Мәскәүдә, РФ Федераль җыены Дәүләт Думасында «XIX гасырның икенче яртысы – XX гасырның беренче яртысы Идел буе халыкларының традицион костюмы» күргәзмәсе ачылды.

Экспозициядә Идел буенда яшәүче халыкларның 44 ир-ат һәм хатын-кыз костюмы, бизәнү әйберләре һәм көнкүреш әйберләре тәкъдим ителгән. Бу хакта Татарстан Дәүләт Советы матбугат хезмәте хәбәр итә.

Татарстан җитәкчелеге исеменнән кунакларны һәм күргәзмәдә катнашучыларны Дәүләт Советы Рәисе, Татарстан халыклары ассамблеясе рәисе Фәрит Мөхәммәтшин сәламләде.

Күргәзмәне ачу тантанасында шулай ук Дәүләт Думасында КПРФ фракциясе җитәкчесе Геннадий Зюганов, «Гадел Россия – Дөреслек өчен» фракциясе җитәкчесе Сергей Миронов, «Бердәм Россия» фракциясе җитәкчесе урынбасары Вячеслав Макаров, Дәүләт Думасының Хезмәт, социаль сәясәт һәм ветераннар эшләре комитеты рәисе Ярослав Нилов, Дәүләт Думасының Милләтләр эшләре комитеты рәисе урынбасары Илдар Гыйльметдинов, Татарстанның мәдәният министры Ирада Әюпова, Дәүләт Думасы депутатлары, Россия Мәдәният министрлыгы, Милләтләр эшләре буенча федераль агентлык, Россия Халыклар йорты вәкилләре, Татарстан Халыклары ассамблеясенең милли-мәдәни берләшмәләре лидерлары катнашты.

Идел буе халыкларының традицион киемнәренең аутентик реконструкцияләнгән коллекциясен тикшерү һәм әзерләү буенча тарихи-этнографик проект Татарстан халыклары ассамблеясе һәм Дуслык йорты тарафыннан тәкъдим ителде һәм республика Рәисе Рөстәм Миңнеханов тарафыннан хупланды. 2024 ел нәтиҗәләре буенча проект Россия халыклары мәдәниятен саклауга һәм үстерүгә керткән өлеше өчен «Милләт горурлыгы» абруйлы бөтенроссия иҗтимагый премиясенә лаек булды.

«Россия – күп милләтле һәм поликонфессиональ ил. Бу күргәзмәне оештырганда без Татарстанның – Россиянең терәк төбәгенең милләтара тынычлыкны һәм татулыкны, илебез һәм республикабызның күпмилләтле халкы бердәмлеген саклау һәм ныгыту өлкәсендә ничек эшләвен күрсәтү максатын куйдык», – диде Фәрит Мөхәммәтшин.

Татарстан Дәүләт Советы Рәисе билгеләп үткәнчә, республикада 175 милләт вәкиле булган 4 миллионнан артык кеше яши. «Республикада милләтара тынычлыкны һәм татулыкны саклау өчен күп эш башкарыла, безнең гасырлык дуслыкка икътисади санкцияләр дә, махсус хәрби операция дә йогынты ясамады, – дип басым ясады Фәрит Мөхәммәтшин. – Бу юнәлештә иң нәтиҗәле ысулларның берсе Татарстан халыклары Ассамблеясе булды, ул безнең халыкларны берләштерүдә гаять мөһим роль уйнады. Без республикабызның күпмилләтлелегенә ярдәм итү, мәдәниятебезне, гореф-гадәтләребезне, Татарстанда яшәүче халыкларның туган телен саклау өчен дә күп эшлибез. Халыкларның күп төрлелеге – республикабызның милли байлыгы».

Фәрит Мөхәммәтшин әйтүенчә, Татарстан халыклары Ассамблеясе утырышларының берсендә нәсел-ыру мәдәниятен һәм этник үзенчәлекләрен чагылдыру нисбәтеннән милли костюмның үзенчәлеген саклау идеясе барлыкка килгән. «Милли костюм – халыкның үзенчәлекле тарихының бер өлеше. Коллекциядән экспонатлар төрле мәйданчыкларда, шул исәптән РФ Федераль җыены Федерация Советында, Казанда БРИКС дәүләтләре башлыклары саммитының мәдәни программасы кысаларында, Казанда РФ Президентының Тулы вәкаләтле вәкиле каршындагы совет утырышында катнашучы төбәк башлыклары очрашуында, Казан Кремлендә уңышлы күрсәтелде», – диде ул.

Бүген шәһәр һәм авыл халкының 44 костюм комплексы тәкъдим ителгән экспозиция яңартылып тора.

«Дәүләт Думасында бик күп күргәзмәләр оештырылды, әмма бу – уникаль. Без беренче тапкыр Идел буе халыкларын аларның традицион киемнәре образында күрә алабыз. Россия цивилизациясенең асылы тынычлыкта һәм хезмәттәшлектә, халыкларның дуслыгында һәм татулыгында. Һәм Татарстан Идел буе халыкларының иң яхшы традицияләрен, үзенчәлеген һәм күптөрлелеген саклап кала һәм арттыра алган. Үз тамырларыбызга карата мондый ихтирамлы мөнәсәбәт халкыбызны тагын да көчлерәк һәм бердәмрәк итә», – дип белдерде Дәүләт Думасында КПРФ фракциясе җитәкчесе Геннадий Зюганов, чарада катнашучыларга мөрәҗәгать итеп.

Дәүләт Думасында «Бердәм Россия» фракциясе җитәкчесе урынбасары Вячеслав Макаров республика Дәүләт Советына, күргәзмәне оештыручыларга, Дәүләт Думасындагы Татарстан депутларына актив хезмәттәшлек өчен рәхмәт белдереп, күргәзмәдә күрсәтелгән халыклар дуслыгының көчен һәм куәтен билгеләп үтте. «Бу күргәзмә экспонатларында тарих кына түгел, аларда – барлык халыкларның һәм милләтләрнең, этник төркемнәрнең җаны һәм йөрәге, – дип ассызыклады ул.

«Гадел Россия — Дөреслек өчен» фракциясе җитәкчесе Сергей Миронов шулай ук Татарстан парламентына матур һәм эчтәлекле экспозиция өчен рәхмәт белдерде. «Бик зур эш башкарылган, күп халыкларның 44 милли костюмы торгызылган, дип билгеләп үтте ул.

Дәүләт Думасының Хезмәт, социаль сәясәт һәм ветераннар эшләре комитеты рәисе Ярослав Нилов әйтүенчә, күргәзмә күп милләтле һәм күп конфессияле илнең мәдәниятенә һәм традицияләренә сакчыл карарга чакыра.

«XIX гасырның икенче яртысы — XX гасырның беренче яртысы Идел буе халыкларының традицион костюмы» күргәзмәсе Дәүләт Думасында 4 апрельгә кадәр эшләячәк.